اهداف ممکن است شخصی باشند یا برای یک کسب و کار تعیین شوند. در این مطلب تمرکز ما بر روی نقش هدف کسب و کار است و تعریف، ویژگی‌ها و مثال‌های اهداف کسب و کار را مورد بحث و بررسی قرار می‌دهیم. بسیاری از افرادی که قصد راه اندازی کسب و کار با دستگاه لیزر را دارند در گام اول باید به این نکته توجه داشته باشند که هدف‌گذاری دقیقی برای کسب‌وکار خود تعریف کنند. در این ادامه به شما کمک می‌کنیم تا هدف‌گذاری کسب و کار را به شکل دقیق و صحیح انجام بدهید.

مفهوم هدف چیست؟

زمانی که خواسته‌های قابل دست یافتن را اولویت‌بندی کرده و آنها را به‌عنوان معیاری از شکست یا موفقیت در نظر می‌گیریم در حقیقت برای خود هدف‌گذاری کرده‌ایم. هدف‌ها باید حتما روی کاغذ نوشته شوند و تعهد برای رسیدن به آنها وجود داشته باشد. باید برای اهداف برنامه‌ریزی کنید تا به آنها برسید. تصمیماتی که در راستای دستیابی به اهدف اتخاذ می‌شوند مسئولیت‌هایی را بر دوش شما می‌گذارند که باید آنها را جدی بگیرید. اهداف یا Goals می‌توانند شخصی یا مرتبط با کسب و کار و تجارت باشند. در ادامه با یک مقدمه کوتاه در مورد اشتباهات افراد در رسیدن به اهداف به موضوع تعریف هدف کسب و کار می‌پردازیم.

اشتباهات رایج در هدف‌گذاری

هدف کسب و کار

برخلاف تصورهای رایج تنها 8 درصد افراد هستند که به هدف‌های خود در زندگی دست پیدا می‌کنند. عمده دلیل این موضوع وجود دیدگاه‌های نادرست در مورد اهداف و اشتباه تعیین کردن هدف است. برای جلوگیری از ایجاد حس ناامیدی در رسیدن به هدف بهتر است که در گام اول اهداف خود را به شکل واقع‌گرایانه تعیین کنید و سپس با جدیت آنها را دنبال کنید. رهاکردن هدف و نداشتن کوشش و استمرار یکی دیگر از عوامل نرسیدن به اهداف است.

اهداف باید به یک دیدگاه بزرگ‌تر و جامع‌تر متصل شوند تا بیشترین کارایی را داشته باشند. باید در نظر داشته باشید که هدف به خودی خود یک مقصد نیست و پس از رسیدن به آن باید به‌عنوان وسیله‌ای برای دستیابی به چیزی بزرگ‌تر مورد استفاده قرار بگیرد.

برنامه‌ریزی برای رسیدن هدف کسب و کار چگونه انجام می‌شود؟

پس از تعیین هدف کسب و کار، گام مهم بعدی برنامه‌ریزی برای رسیدن به آن است. برای رسیدن به اهداف مورد نظر باید اقدامات زیر را انجام بدهید:

  1. اهداف بلندمدت را به بخش‌های کوچک‌تر و اهداف کوتاه‌مدت تبدیل کنید.
  2. معیارهای موفقیت در مسیر را مشخص کنید.
  3. اقدامات عملی لازم برای رسیدن به هدف را مشخص کنید.
  4. تیم‌سازی انجام بدهید.
  5. مسئولیت‌پذیری را در بین اعضای تیم تقویت کنید.
  6. تصمیمات اتخاذ شده را با سایر اعضای تیم به اشتراک بگذارید.
  7. از یک چارچوب برای تعیین اهداف استفاده کنید.

اهداف کسب و کار چیست؟

هدف کسب و کار، دستاوردی  است که سازمان می‌خواهد در کوتاه‌مدت یا بلندمدت به آن برسد. اهداف کسب و کار می‌توانند اشکال مختلفی داشته باشند و آرزویی یا انگیزشی باشند، مثل: هدایت سازمان به سمت یک مسئلۀ خاص مانند بهبود ارائه خدمات به مشتری. هدف کسب و کار همچنین می‌توانند به شکل مالی تعریف شود مانند: رسیدن به یک درآمد خاص، افرایش درآمد خالص، حاشیه سود یا سایر نقاط عطف در خصوص موضوعات مالی.

بیانیه مأموریت اغلب به‌عنوان تعریفی از هدف و دلیل وجودی یک سازمان دیده می‌شود که شکلی از یک هدف تجاری است. بیانیه چشم‌انداز یکی دیگر از راه‌های متداول سازمان برای بیان اهداف خود با ارائه چشم‌انداز به جایی است که می‌خواهد برود.

چرا اهداف تجاری مهم هستند؟

اهداف در کسب و کار

اهداف تجاری به دلایل متعددی مهم هستند و می‌توانند بر عملکرد کلی و موفقیت یک سازمان تأثیر بگذارند مهم‌ترین دلایل وجود هدف کسب و کار به شرح زیر است:

  • اهداف تجاری به اندازه‌گیری پیشرفت کمک می‌کند. تعیین هدف کسب‌وکار نقاط عطفی را فراهم می‌کند که می‌تواند به سازمان کمک کند موفقیت یا عدم موفقیت خود را اندازه‌گیری کند.
  • اهداف تجاری جهت یک شرکت را تعیین می‌کنند. این اهداف به همه کارکنان این امکان را می‌دهد که ایده روشنی از اینکه شرکت می‌خواهد به کجا برود و چه می‌خواهد باشد داشته باشند.
  • ایجاد حس مسئولیت‌پذیری از دیگر مزایای تعیین هدف کسب و کار است. تعیین اهداف سازمان، مدیریت را قادر می‌سازد تا کنترل موفقیت یا شکست خود را به دست بگیرد.
  • تعیین این اهداف باعث بهبود تصمیم‌گیری می‌شود. وجود هدف کسب و کار، فعالیت‌های کسب‌وکار را همسو می‌کنند تا مدیریت بتواند به طور مداوم تصمیمات را ارزیابی کند و اطمینان حاصل شود که کسب‌وکار به سمت آن حرکت می‌کند.

عناصر هدف کسب و کار چیست؟

یک هدف کسب و کار شامل چندین مؤلفه برای مؤثربودن است. در ابتدایی‌ترین سطح، همه اهداف کسب و کار مشخص می‌کنند که یک سازمان می‌خواهد در یک چارچوب زمانی معین به چه چیزی دست یابد. در کتاب‌های مرجع مدیریت کسب‌وکار از مخفف SMART و SMARTER برای توصیف این عناصر استفاده می‌شود که به ترتیب مخفف کلمات: (Specific, Measurable, Achievable, Relevant, Timebound, Evaluate, Reward) هستند. که در ادامه توضیحات مربوط به این عبارات را می‌خوانید:

  • Specific: هدف کسب و کار باید مشخص و خاص باشد.
  • Measurable: برای اندازه‌گیری پیشرفت باید معیاری وجود داشته باشد، مانند درصد فروش.
  • Achievable: باید انتظار داشت که هدف قابل دستیابی باشد، حتی اگر کار دشواری باشد.
  • Relevant: واقع‌بینانه یک هدف باید نسبت به عملیات شرکت واقع‌بینانه باشد و با طرح تجاری آن مرتبط باشد.
  • Timebound: هدف باید در مدت‌زمان معینی محقق شود.
  • Evaluate (ارزیابی/اخلاقیات): مداخلات و اجرا از اخلاق حرفه‌ای و شخصی پیروی می‌کند.
  • Reward (پاداش‌دادن): به نتایج تعیین هدف پاداش مثبت داده ‌شود و به شخص احساس موفقیت را القا می‌کند.

انواع مختلف اهداف تجاری

هدف کسب و کار SMART

اهداف تجاری مختلفی وجود دارد که یک سازمان می‌تواند تعریف کند. در این بخش انواع مختلف هدف کسب و کار را بررسی می‌کنیم.

اهداف مالی

این اهداف اغلب اهداف مالی خاصی هستند که یک شرکت می‌خواهد برای افزایش درآمد یا سودآوری به آن دست یابد. کسب و کاری که هدف آن عرضه اولیه عمومی است، نمونه خوبی از یک هدف مالی است.

رشد

این نوع هدف گسترش یا رشد بخشی از کسب و کار با درصد مشخصی را دنبال می‌کند. به‌عنوان مثال، رشد می‌تواند از نظر محصولات، مشتریان یا نمایندگی‌های جدید باشد. مثال دیگر می‌تواند برنامه‌ریزی برای گسترش عملیات برای صادرات به خارج از کشور شود.

اهداف کارکنان

کمک به کارکنان برای دستیابی به اهداف خود از نظر پیشرفت شغلی، تعادل زندگی و کار یک دسته مهم از اهداف تجاری است. این امر به ویژه در دوران استعفای بزرگ که در آن کارکنان به دنبال تحقق وعده‌ها هستند، صادق است.

فرایند

هر سازمانی فرایندهای خاص خود را برای فعالیت‌های مختلف دارد. تعیین اهداف برای بهبود این فرایندها و گردش کار می‌تواند به بهینه‌سازی کارایی کسب و کار کمک کند. به‌عنوان مثال، افزایش تعداد نرم‌افزارهای منتشر شده با فرایندهای توسعه‌یافته DevOps یک هدف فرایند خواهد بود.

اهداف اجتماعی

اهداف اجتماعی، مانند ارتقای تنوع یا تعیین اهداف پایدار برای نگرانی‌های زیست‌محیطی، مقوله‌ای است که به طور فزاینده‌ای استراتژیک و مهم در فرایند هدف‌گذاری محسوب می‌شود. کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای با درصد معینی یا کاهش ردپای کربن سازمان در این دسته قرار می‌گیرد.

مبتنی بر زمان

زمان باید ویژگی هر یک از اهداف ذکر شده در بالا باشد. اهداف مبتنی بر زمان شامل اهداف کوتاه‌مدت و بلندمدت می‌شود. اهداف کوتاه‌مدت را می‌توان در چند روز، هفته یا چند ماه تکمیل کرد، در حالی که اهداف بلندمدت دارای تاریخ تکمیل چندین ماه تا سال هستند.

نمونه‌هایی از اهداف کوتاه‌مدت کسب و کار

هدف تجاری کسب و کار

در اینجا چند نمونه از اهداف کوتاه‌مدت کسب و کار را برای درک بهتر موضوع بررسی می‌کنیم:

  • افزایش 3 درصدی قیمت محصولات طی سه ماه آینده.
  • طی پنج ماه آینده سه کارمند بازاریابی جدید استخدام شود.
  • ترافیک وبلاگ شرکت افزایش پیدا کند.
  • هدایای ماهانه به مشتریان در شبکه‌های اجتماعی اهدا شود.
  • برنامه جایزه “کارمند نمونه ماه” کلید بخورد.
  • یک مؤسسه خیریه برای شروع حمایت انتخاب شود.
  • یک پروفایل جدید در یک کانال شبکه اجتماعی ایجاد کنید.
  • باید انتشار پست‌های شبکه‌های اجتماعی را به سه بار در هفته افزایش داد.

نمونه‌هایی از اهداف بلندمدت کسب و کار

هدف کسب و کار از نوع بلندمدت شامل موارد زیر می‌شود:

  • در دو سال آینده کل درآمد شرکت باید 10 درصد افزایش پیدا کند.
  • کاهش 5 درصدی هزینه‌های تولید طی سه سال آینده.
  • آگاهی کلی برند افزایش پیدا کند.
  • سهم شرکت خود را در بازار آن افزایش دهید.
  • سه دفتر جدید در سراسر کشور باز کنید.
  • 50 کارمند جدید در سراسر کشور استخدام کنید.
  • توسعه و عرضه سه محصول جدید در دستور کار قرار بگیرد.

ارزیابی میزان موفقیت در رسیدن به اهداف چگونه انجام می‌شود؟

همان‌طور که اشاره شد گام اول برای اینکه میزان موفقیت را ارزیابی کنید این است که هدف مورد نظر به شکل واضح و شفاف مشخص شده باشد. در گام بعد باید میزان پیشرفت کارها را اندازه‌گیری کنید. براساس این میزان پیشرفت می‌توان وضعیت عملکرد را اندازه گرفت و دستاوردهای حاصل شده را لیست کرد. شما می‌توانید با این اطلاعات از شکست‌های خود درس بگیرید و اهداف خود را به‌روز کنید.

پیش‌بینی موانع و روش‌های رفع موانع در رسیدن به اهداف

برای رسیدن به هدف کسب و کار مسلما موانعی وجود خواهد داشت. برای برطرف کردن این موانع و هموار شدن مسیر و جاده موفقیت باید راهکارهایی را در پیش گرفت. در نظر داشته باشید که در زمان مواجهه با موانع باید تلاش کنید تا موانع به فرصت‌ها تبدیل شوند اما این کار چگونه انجام می‌شود؟

سعی کنید چالش‌ها و موانع را به عنوان تجربیات یادگیری در نظر بگیرید؛ قدرت مثبت اندیشی در غلبه بر مشکلات تأثیر بسزایی دارد. استراتژی‌های خود را برای روند انجام کارها به‌روز کنید و آنچه را که مانع پیشرفت شما می شود به‌عنوان یک حقیقت غیر قابل انکار بپذیرید. غلبه بر موانع نیاز به اقدام قاطعانه دارد؛ پس عزم و اراده خود را برای انجام یک اقدام قاطعانه تقویت کنید.

نحوه تعیین اهداف کوتاه‌مدت و بلندمدت کسب و کار

اهداف را می‌توان خودسرانه توسط مدیریت تعیین کرد، اگرچه این رویکرد ایده‌آل نیست. موفق‌ترین اهداف نتیجه فرایندی است که ذی‌نفعان کلیدی یک سازمان از جمله مدیریت اجرایی، کارکنان و مشاوران را درگیر می‌کند.

یک رویکرد رایج برای کمک به تعیین اهداف کوتاه‌مدت و بلندمدت، استفاده از چارچوب اهداف و نتایج کلیدی (OKRs) است. OKR که مخفف عبارت (Objective and Key Results) به معنای: “اهداف و نتایج کلیدی” است به یک کسب و کار کمک می‌کند تا اهداف و نتایجی را که می‌خواهد به دست آورد مشخص کند. با تنظیم یک سری OKR، یک سازمان می‌تواند اهداف تجاری خود را به روشی قابل اندازه‌گیری تعریف کند. فرایند تعیین هدف نیز می‌تواند از رویکرد چارچوب SMART بهره‌مند بگیرد.

در حالی که اهداف تجاری جهت شرکت را تعیین می‌کنند، پیگیری هر هدف برای کمک به اطمینان از پیشرفت به همان اندازه مهم است. یکی از راه‌های انجام این کار استفاده از شاخص‌های کلیدی عملکرد (KPI) است که عوامل مهم برای اندازه‌گیری پیشرفت هر هدف را تجزیه و تحلیل می‌کنند.

توسعه اهداف تجاری به دلایل زیر می‌تواند یک فرایند پیچیده و چالش‌برانگیز باشد.

مدیریت ممکن است در چشم‌انداز خود برای شرکت یکپارچه نباشد، بنابراین جذب همه سهام‌داران مرتبط برای خرید یک هدف معین می‌تواند یک چالش باشد. همچنین شرایط بازار می‌تواند بدون هشدار تغییر کند که می‌تواند پیچیدگی قابل توجهی را در فرایند هدف‌گذاری ایجاد کند. هیچ کسب و کاری در خلأ کار نمی‌کند و فشار رقابتی از سوی سازمان‌های رقیب نمی‌تواند چالش‌هایی را در توسعه اهداف کسب و کار ایجاد کند.

برای اینکه در مسیر رسیدن به اهداف به شکل مسنجم و هدفمند گام بردارید بهتر است مراحل و نتایج انجام کار را در جدولی مشابه جودل زیر یادداشت کنید:

هدف کسب و کار

در صورت تمایل می‌توانید فایل word جدول فوق را از این لینک برای پرینت و چاپ دانلود کنید.

نتیجه‌گیری

اگر به دنبال راه اندازی کسب و کار با دستگاه لیزر هستید و هنوز به یک جمع‌بندی کلی در مورد حوزۀ فعالیت خود نرسیده‌اید اولین و مهم‌ترین گام تعریف هدف کسب و کار است. هدف‌گذاری در کسب‌وکار به شما کمک می‌کند تا میزان موفقیت و شکست خود در انجام کار را به شکل دقیق‌تری اندازه‌گیری کنید و اقدامات لازم برای بهبود شرایط را انجام بدهید. در این مطلب به شاخصه‌های یک هدف کسب و کار پرداختیم و مثال‌هایی واقعی و ملموس از اهداف در کسب و کار را ارائه دادیم؛ امیدواریم که این مطلب برای شما مفید واقع شده باشد.

جهت اطلاع از مطالب مشابه در حوزۀ کسب‌وکار به محض انتشار پیج اینستاگرام لیزر دات کام را دنبال کنید. جهت خرید، دریافت مشاوره و ثبت سفارش محصولات ما از طریق شماره‌تلفن: 09170064366 با ما در تماس باشید!